New Order (Nuevo orden)

Na het zien van Heli, een paar jaar geleden, ben ik een beetje bang geworden voor Mexicaanse films. New Order, de nieuwe film van Michel Franco heeft dat gevoel versterkt. De film begint met een korte proloog van anderhalve minuut, met de dreigende muziek van Sjostakovitsj’ 11e symfonie, ‘Het jaar 1905’ (over de Russische revolutie van 1905, en geschreven vlak ná de Hongaarse revolutie van 1956) en we zien een kleurrijk abstract schilderij (Only the dead have seen the end of the war, 2019 van Omar Rodriguez-Graham). De camera zoemt langzaam uit, en dan volgt een collage van verontrustende beelden: een bloot meisje onder het bloed, een door groene verf overspoelde trap, gesleep met een lichaam, chaos…

Een nieuwe orde, ik moest denken aan Bordewijk’s Blokken: ‘De Staat achtte zich de meest vervolmaakte orde op aarde bereikbaar, en voor aardse eeuwigheid gesticht’. Maar wat voor de één orde is, betekent voor een ander chaos of misschien onderdrukking. In deze film wisselen verschillende ordes elkaar af. Een welgestelde familie viert een bruiloft en heeft vele gasten uitgenodigd om het feest in hun luxe villa te vieren. Rijke mensen, ze praten over hun spullen, hun kleding, zaken, terwijl ze bediend worden door hun personeel, dat onderling grapjes maakt: ‘je pak is toch veel te groot, je lijkt wel een clown’. Buiten deze veilige beschermde omgeving zijn rellen uitgebroken, en al gauw dringt de onrust de villa binnen. De trouwambtenaar is laat, gasten arriveren in met groene verf bekladde auto’s en kleding, er komt zelfs al even groene verf uit de kraan. Dan staat Rolando op de stoep, een oud bediende, en hij vraagt de moeder des huizes om geld. Zijn vrouw moet met spoed een zware hartoperatie ondergaan, en vanwege de rellen, zijn ze aangewezen op een kostbare privékliniek. De moeder, al gespannen vanwege het feest, antwoordt dan dat Rolando wel een heel slechte timing heeft, stelt de vernederende tegenvraag ‘hoe lang geleden heb je voor ons gewerkt?’ (8 jaar) en geeft een klein bedrag. Als ik een andere keuze had, mevrouw, zou ik hier niet zijn, tja. Later wordt deze scéne herhaalt met de zoon van de moeder, die opnieuw probeert Rolando af te poeieren. Dit appèl op het geweten maakt al bijna meer indruk, dan de latere gewelddadige scènes. De toon is gezet, en de film komt in een versnelling, wanneer de relschoppers de villa overnemen, en het plunderen en moorden begint. Marianne, de bruid, wil Rolando graag helpen en rijdt met een bediende de stad in. Ze wordt ontvoerd, vernederd en door haar gijzelnemers tot nummer (16 op haar voorhoofd gestift) gereduceerd. Hoe ziet de geplunderde stad eruit? Een winkelstraat vol troep, lichamen, de letters Louis Vutt n zonder o op de gehavende gevel. Uiteindelijk neemt het leger de macht over, tanks, helikopters, de wapperende Mexicaanse vlag. Tijdens een ceremonie worden een paar opstandelingen opgehangen en daar eindigt de film. Met New Order opende het Imaginefilm festival in Amsterdam. Bekijk hier de trailer.